Bắt nạt qua mạng là gì?

Bắt nạt qua mạng là khi bất cứ một cá nhân nào bị đe dọa, xâm hại, làm nhục, làm mất mặt, xấu hổ hoặc tra tấn bằng tinh thần qua tin nhắn, mạng Internet, các trang mạng xã hội và qua các thiết bị điện tử. Đó là những hành vi hoặc hành động mang tính chất hung hăng, có chủ đích bởi một người hoặc một nhóm người nào đó lặp đi lặp lại qua thời gian lên một cá nhân khác mà cá nhân đó thường không thể dễ dàng tự vệ được.

Sự khác biệt giữa bắt nạt qua mạng và bắt nạt thông thường dễ nhận thấy nhất là: Nạn nhân của bắt nạt qua mạng thường không biết danh tính của những kẻ bắt nạt mình, vì sao những kẻ đó lại nhắm vào họ. Sự quấy rối này có thể có những tổn hại và ảnh hưởng lớn hơn so với bắt nạt truyền thống, vì nội dung được dùng để làm phiền nạn nhân có thể được lan tỏa và chia sẻ rộng rãi hơn rất nhiều. Nạn nhân đôi lúc còn tiếp xúc với những sự quấy rối này bất cứ khi nào họ lên mạng hoặc mở điện thoại, máy tính để kiểm tra tin nhắn, email v.v… không như bắt nạt thông thường – khi mà kẻ bắt nạt thường xuyên phải ở một khoảng cách địa lý rất gần với nạn nhân.

Những dạng cơ bản của bắt nạt qua mạng

Gửi những thông điệp hoặc tin nhắn có nội dung xấu tới email hoặc điện thoại di động tới một ai đó.

Phát tán những tin đồn sai sự thật, có tính chất xúc phạm và làm nhục qua mạng.

Gửi những tin nhắn gây tổn thương hoặc đe dọa lên các trang mạng xã hội hoặc các trang web.

Lấy trộm thông tin cá nhân của ai đó rồi lén vào tài khoản của họ để phá hoại hoặc gửi những thông điệp gây hại.

Làm giả một ai đó khác trên mạng để làm tổn thương người khác.

Lấy những bức hình, clip riêng tư hoặc không được đẹp của một ai đó rồi lan truyền qua Internet và mạng xã hội.

Bắt nạt qua mạng thường để lại nhiều hậu quả nặng nề đặc biệt là đối với thanh thiếu niên. Nó có thể dẫn tới rối loạn lo âu, rối loạn trầm cảm, tự làm đau bản thân và thậm chí tự tử. Nạn nhân thường thiếu tự tin và tổn thương sự tự trọng nặng nề, có cảm giác sợ hãi, buồn bã, tức giận nhiều hơn sau khi bị bắt nạt. Chưa kể, một khi đã xuất hiện trên mạng thì những nội dung như vậy thường lưu lại rất lâu sau đó và rất khó để thoát khỏi nó. Nỗi đau gây ra bởi bắt nạt qua mạng là rất lớn và không thể lường trước được.

Sự khác biệt giữa bắt nạt trên mạng và ngoài đời lại tạo ra những vấn đề nghiêm trọng hơn. Cụ thể, hành động của người bắt nạt có thể tàn nhẫn và dai dẳng hơn gấp nhiều lần khi không trực tiếp chứng kiến sự đau khổ của nạn nhân. Về phía trẻ bị bắt nạt, chúng có thể không biết ai là kẻ bắt nạt mình vì bắt nạt trên mạng có thể thực hiện hoàn toàn ẩn danh nếu không có cơ quan điều tra can thiệp. Số người nghe, xem những tin tấn công bắt nạt là vô hạn, có thể lên đến hàng triệu trong vòng 24 tiếng đồng hồ và không chỉ giới hạn trong địa phương nào.

Với hai tính chất như vậy, người bị bắt nạt trên mạng sẽ cảm thấy hoàn toàn bất lực, không có giải pháp hay phương cách đối phó trong một không gian “thập diện mai phục” mà ngay cả khi người bắt nạt đã ngưng hành động thì tác hại của những tài liệu được tung lên mạng vẫn tiếp tục.

Kỹ năng đối phó với bắt nạt trên mạng

1. Lưu giữ bằng chứng về việc bắt nạt trên mạng phục vụ việc tố cáo hành vi xúc phạm, tấn công bạn.

2. Chặn tài khoản bắt nạt, báo cáo vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng để Facebook gỡ bài. Tạm khóa tài khoản cá nhân để hạn chế đến mức thấp nhất việc tiếp nhận thông tin tiêu cực về bạn.

3. Báo nhà trường, gia đình để có sự hỗ trợ từ mọi người. Với những vụ việc có mức độ nghiêm trọng, báo cơ quan Công an gần nhất để xử lý theo quy định của pháp luật. Việc tuân thủ nghiêm quy định của Luật An ninh mạng cũng là cách để bảo vệ bản thân bạn trước nạn bắt nạt trên mạng.

Chúng ta đừng vì đùa vui mà chỉ trích ai đó, góp ý hay miệt thị, xúc phạm thực chất ranh giới rất mong manh. Bạn phải học cách chịu trách nhiệm cho lời nói và kết luận của mình. Có câu “Lời nói, đọi máu”. Bạn nói ra một lời, nhưng vết thương để lại có thể mất cả đời để họ quên. Vì vậy, hãy suy nghĩ thật kỹ trước khi gõ phím và đặc biệt, hãy trở thành một con người có ích hơn bằng cách học sự cảm thông và yêu thương. Một lời phán xét của chúng ta đã là nặng nề rồi, nếu là hạ nhục, xúc phạm và dọa dẫm còn đáng sợ hơn nữa. Mạng xã hội là một công cụ rất quyền lực vì chúng cung cấp những chiếc mặt nạ để người ta có thể giấu mình để tấn công người khác. Thay vì dùng mạng xã hội làm những việc gây hại đến người khác, hãy tận dụng tính năng lan tỏa thông tin nhanh chóng của mạng xã hội để thể chuyển tải những thông điệp tích cực, đẩy bay những gì tiêu cực, những thứ xấu, ác trong xã hội này. Mạng ảo nhưng hậu quả là thật. Hãy sống tử tế, trách nhiệm với từng bình luận, từng cái nhấn nút like, share trên mạng xã hội để cuộc sống này tươi đẹp hơn, đáng sống hơn.

Phòng An ninh chính trị nội bộ