Theo thông báo của Bộ Công an, năm 2023, toàn quốc phát hiện, bắt giữ 442 vụ, 808 đối tượng có liên quan đến các loại ma túy “núp bóng” và thuốc lá điện tử. Trong đó, đã khởi tố 345 vụ án, hơn 600 bị can phạm tội mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy dạng “núp bóng” (tăng gần 07 lần so với năm 2022). Năm 2023, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Bộ Công an triệt phá thành công vụ pha chế, đóng gói “nước vui”, thu 217 kg ma túy tổng hợp, 208 kg vỏ bao bì cùng nhiều dụng cụ, phương tiện dùng để pha trộn, đóng gói ma túy; ước tính với số bao bì trên, các đối tượng có thể đóng gói 01 tấn ma túy “nước vui”. Gần đây, tháng 11/2023, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Bộ Công an tiếp tục đấu tranh, khám phá thành công vụ pha chế, sản xuất thuốc lá điện tử có tinh dầu cần sa tổng hợp xảy ra tại quận Hoàng Mai, Hà Nội, thu giữ 3.600 điếu thuốc lá điện tử, hơn 84 lít dung dịch ma túy, hóa chất hoặc vụ phun tẩm, tạo ra hơn 250 kg ma túy dạng “cỏ Mỹ” tại Nha Trang, Khánh Hòa…
Để phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy, đặc biệt là việc bảo vệ thế hệ trẻ trước hiểm hoạ của các loại ma túy mới, mỗi người dân cần hết sức cảnh giác và chú ý:
- Thường xuyên cập nhật thông tin về âm mưu, thủ đoạn mới của tội phạm ma túy thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Trong đó, chủ động nhận biết ma túy “núp bóng” thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử:
Ma túy “núp bóng” được tạo ra với nhiều tên gọi, mẫu mã, chất ma túy khác nhau, phân loại theo 02 dạng:
+ Công khai hợp pháp: dưới các dạng hàng hoá được sản xuất, đóng gói được cấp phép của cơ quan chức năng ở một số nước trên thế giới với hàm lượng chất ma túy quy định, được in trên bao bì, có cảnh báo người dùng hoặc bán theo đơn. Nếu lạm dụng có thể gây nghiện, ngộ độc, thậm chí tử vong. Vừa qua, cơ quan chức năng đã ghi nhận nhiều trường hợp các đối tượng lén lút mang vào Việt Nam phát tán sử dụng dẫn đến ngộ độc như ở Hạ Long, Quảng Ninh. Loại này, người dùng có thể bị nhầm lẫn dùng quá liều gây nguy hiểm đến tính mạng.
+ Bất hợp pháp: do tội phạm thực hiện bằng cách “pha trộn”, “tẩm ướp” ma túy, đóng gói dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thảo mộc, thuốc lá điện tử... Các sản phẩm “núp bóng” đã phát hiện ở nước ta như: (1) Nước trái cây “Crispy Fruit” hương dâu, hương nho, hương xoài, chứa chất Bromazepam, Nimetazepam đều là chất ma túy (thuộc danh mục III, Nghị định 57/2022/NĐ-CP ngày 25/8/2022 của Chính phủ); (2) Socola nhãn hiệu “Chill Max” có chứa chất ma túy ADB-BUTINACA thuộc Danh mục IIC, Nghị định 57); các loại “nước vui”, “nước biển” chứa chất ma túy GHB (thuộc danh mục IIC, Nghị định 57); (3) Bánh cần, bánh lười “Lazy cakes” chứa cần sa; (4) Nước nho chứa Ketamine; trà chanh, nước giải khát chứa chất ma túy Ketamine, MDMA; ma túy “đông trùng” chứa Nimetazepam được ngụy trang trong các gói nhỏ in hình đông trùng hạ thảo trên bao bì…
Đặc điểm của các loại ma túy “núp bóng” này là có bao bì bắt mắt ngụy trang dưới dạng thực phẩm, đồ uống (bánh kẹo, cà phê, nước vui, nước hoa quả, nước đông trùng…); dạng thuốc lá dùng để hút (thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới), thuốc lá điếu, thuốc lá sợi, thảo mộc khô và dạng sản phẩm chức năng chăm sóc sức khoẻ, làm đẹp. Người dân nếu vô tình sử dụng các loại hàng hóa “pha trộn”, “tẩm ướp” này rất dễ ngộ độc, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Ma túy trong vỏ bọc socola mang từ nước ngoài về Việt Nam bị cơ quan chức năng bắt giữ. Nguồn: Báo CAND
Phương thức, thủ đoạn lưu hành các loại ma túy “núp bóng” của các đối tượng chủ yếu là sản xuất, đóng gói ở nước ngoài, sau đó đưa vào trong nước; hoặc sản xuất ở trong nước, trà trộn vào các loại hàng hoá thông dụng, hình thức bắt mắt, giá thành rẻ, quảng cáo gây hiểu lầm có tác dụng thần kỳ, tạo khoái cảm, tăng lực, không có chất cấm, không có tác hại đối với người tiêu dùng nhằm thu hút khách hàng, tập trung vào giới trẻ thông qua buôn bán trên các nền tảng mạng xã hội hoặc mua bán trực tiếp nơi có đông thanh thiếu niên lui tới.
- Không sử dụng các loại thực phẩm, đồ uống không rõ nguồn gốc, xuất xứ để bảo vệ sức khỏe cho chính bản thân mình.
- Khi phát hiện nghi vấn liên quan đến ma túy “núp bóng”, cần báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất để xử lý theo quy định của pháp luật.
Ngô Công Quyền, Phòng An ninh chính trị nội bộ