Với sự phát triển của công nghệ thông tin, các ứng dụng trên nền tảng mạng xã hội như: Zalo, Facebook...nhất là việc cho vay qua các ứng dụng trực tuyến (APP), qua điện thoại di động phát triển mạnh mẽ, những tác động đó làm cho tình hình tội phạm liên quan đến “tín dụng đen” trên địa bàn tỉnh tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, hiện nay vẫn còn tình trạng một số người dân vì nhiều lý do khác nhau phải vay tiền dẫn đến không có khả năng chi trả nên bị các đối tượng bắt giữ, gây thương tích, hủy hoại tài sản, gây sức ép để trả nợ cho chúng, cụ thể:

Hoạt động cho vay trực tuyến (qua APP): Các đối tượng tạo ra nhiều ứng dụng trên điện thoại di động, trang Web để cho vay tiền. Các ứng dụng yêu cầu người vay tạo một tài khoản bằng cách cung cấp thông tin cá nhân, danh bạ điện thoại. Sau khi hoàn tất các điều kiện, tiền vay sẽ được chuyển vào tài khoản nhưng chỉ nhận được 2/3 số tiền, còn lại trừ lãi và phí dịch vụ. Khi đến hạn trả nợ nếu chậm thời hạn sẽ bị các đối tượng gọi điện “khủng bố” người thân, bạn bè, đồng nghiệp của người vay để ép người vay trả tiền hoặc chúng bôi nhọ hình ảnh người vay tiền, người thân lên mạng xã hội như Facebook, Zalo. Loại hình hoạt động cho vay này rất tinh vi, gây nhiều khó khăn cho công tác phát hiện ra đối tượng phục vụ công tác phòng ngừa, đấu tranh xử lý.

Hoạt động đầu tư tài chính chơi tiền ảo: Một số đối tượng người nước ngoài vào Việt Nam cấu kết với các đối tượng trong nước dùng thủ đoạn thành lập các công ty “ma” mạo danh đại diện Tập đoàn tài chính nước ngoài, đưa ra các gói tài chính lãi suất cao để lôi kéo người dân tham gia vào đầu tư. Sau khi thu được một khoản tiền lớn thì bọn chúng thông báo tài khoản của các nhà đầu tư bị cháy một phần hoặc toàn bộ số tiền trên sàn rồi chiếm đoạt.­_­­­

Các thỏa thuận vay thường không có giấy tờ biên nhận, hợp đồng vay mượn không thể hiện đúng lãi suất thực tế, thời gian xảy ra kéo dài, đan xen nhiều lần vay mượn, trả nợ và ký nhận hợp đồng vay mượn mới với nhiều đối tượng, điều này làm mất thời gian và khó khăn cho công tác thu thập tài liệu, chứng cứ để chứng minh hành vi phạm tội. Một số người đi vay sử dụng vào các mục đích bất hợp pháp hoặc tham gia tệ nạn xã hội dẫn đến mất khả năng chi trả nên không hợp tác với cơ quan Công an càng gây khó khăn cho công tác xác minh, điều tra, xử lý.

Để làm tốt công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến “tín dụng đen”, cần thực hiện nghiêm túc một số nội dung sau:

- Lực lượng công an các cấp cần chủ động nắm tình hình, tăng cường rà soát phát hiện tội phạm và hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến “tín dụng đen” do các đối tượng, băng nhóm chuyên cho vay lãi nặng, đòi nợ thuê từ các địa phương khác đến hoạt động; các hành vi huy động vốn với lãi suất cao dưới hình thức chơi hụi, huy động tài chính dưới hình thức đa cấp, kinh doanh tiền ảo. Áp dụng các biện pháp phòng ngừa để hạn chế các vụ án nghiêm trọng xảy ra do mâu thuẫn trong việc đòi nợ. Đối với các băng nhóm hoạt động liên quan đến “tín dụng đen”, côn đồ, đòi nợ thuê đã được rà soát trước đây trên địa bàn thì tiếp tục theo dõi, thu thập tài liệu đấu tranh triệt xóa, không để hoạt động kéo dài gây bức xúc trong dư luận.

- Công an, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân các cấp tiến hành kiểm tra lại các vụ việc, vụ án thụ lý có liên quan đến hoạt động cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê để tập trung điều tra làm rõ, kết thúc điều tra và đề nghị truy tố, xét xử nghiêm để răn đe, phòng ngừa chung.

- Các Sở, Ngành, Mặt trận, Đoàn thể và UBND cấp huyện tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng cho vay lãi nặng và tác hại của việc vay tiền ngoài các tổ chức tín dụng hợp pháp để cảnh giác, phòng ngừa; chú ý đổi mới, lựa chọn phương thức và đối tượng tuyên truyền phù hợp.

Phòng Cảnh sát hình sự