Tuy nhiên, theo đánh giá của các cơ quan chức năng, hoạt động khai thác khoáng sản như đất, đá, cát, sỏi... trên địa bàn tỉnh vẫn còn diễn biến khá phức tạp, đánh giá về tình hình khai thác khoáng sản trái phép trong thời gian qua.

Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, nhu cầu về sử dụng tài nguyên khoáng sản ngày càng tăng, đặc biệt là nhu cầu về khoáng sản sử dụng làm vật liệu xây dựng thông thường tăng cao do nhu cầu xây dựng ngày càng lớn đã dẫn đến tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn tỉnh Bình Thuận, đặc biệt là hoạt động khai thác trái phép cát, sỏi lòng sông, khai thác cát, đất san lấp vẫn diễn ra và ngày càng phức tạp.

Theo thống kê của cơ quan chức năng, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 85 cá nhân, tổ chức được cấp giấy phép khai thác khoáng sản tại 85 mỏ và có 04 dự án được cấp phép nạo vét cửa biển, tận dụng khoáng sản đang hoạt động. Tuy nhiên, nhu cầu sử dụng cát, sỏi làm vật liệu san lấp, xây dựng các công trình, phát triển hạ tầng ở tỉnh và một số tỉnh lân cận trong những năm qua ngày càng lớn, trong khi nguồn cung cấp không đủ; một số địa bàn như: huyện Tuy Phong, Bắc Bình, TP. Phan Thiết, thị xã La Gi chưa có mỏ được cấp phép khai thác cát xây dựng; huyện Hàm Thuận Bắc, Hàm Thuận Nam gần đây có 03 mỏ được cấp phép khai thác cát xây dựng nhưng quy mô khai thác nhỏ không đủ đáp ứng nhu cầu tại địa phương; các huyện Hàm Tân, Đức Linh, Tánh Linh đã có một số mỏ được cấp phép khai thác cát nhưng nhu cầu các tỉnh lân cận quá cao nên chủ yếu chở đi tiêu thụ bên ngoài tỉnh.

Do nguồn lợi thu về từ các hoạt động kinh doanh, khai thác cát, sỏi là rất lớn nên mặc dù các cấp, các ngành và các lực lượng chức năng đã có nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ trong công tác quản lý nguồn tài nguyên khoáng sản, nhưng tình hình khai thác cát, sỏi trái phép và các hoạt động vi phạm pháp luật liên quan đến kinh doanh, khai thác cát, sỏi vẫn diễn ra, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an ninh trật tự.

Để tăng cường công tác quản lý đối với các hoạt động kinh doanh, khai thác tài nguyên cát, sỏi, Công an tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành chức năng tăng cường công tác đấu tranh với hoạt động khai thác cát trái phép trên địa bàn. Đồng thời, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường triển khai có hiệu quả kế hoạch liên ngành về “Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động khai thác khoáng sản, đặc biệt là hoạt động khai thác cát, tập kết cát”. Ngoài ra, Công an tỉnh cũng đã xây dựng kế hoạch và triển khai mở đợt cao điểm “Đấu tranh phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát, sỏi trên địa bàn tỉnh”.

Theo đó, Công an các đơn vị, địa phương trong toàn tỉnh đã chủ động nắm tình hình, xác định địa bàn trọng điểm phức tạp cần tập trung đấu tranh làm chuyển hóa địa bàn, triệt phá các tụ điểm có sự tham gia của nhiều đối tượng, hoạt động băng ổ nhóm, có tổ chức trong khai thác, kinh doanh cát, sỏi trái phép.

Chỉ tính từ năm 2018 đến nay, cơ quan chức năng đã phát hiện 475 vụ vi phạm về khai thác, vận chuyển, tàng trữ, tiêu thụ khoáng sản trái phép, xử phạt trên 3,3 tỷ đồng; riêng 9 tháng đầu năm 2019, cơ quan Công an đã kiểm tra 203 vụ, xử phạt hơn 1,63 tỷ đồng, tịch thu 1.200m3, 1 xe máy đào, 01 vụ chuyển cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh để xử lý hình sự.

Với vai trò là lực lượng nòng cốt trên lĩnh vực đảm bảo an ninh trật tự, Công an tỉnh tiếp tục tham mưu mở đợt cao điểm xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực khai thác cát, sỏi trái phép; chỉ đạo quyết liệt các phòng chức năng và Công an các địa phương tăng cường đấu tranh, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về khai thác, tập kết cát sỏi trái phép.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Lãnh đạo Công an tỉnh, lực lượng Cảnh sát môi trường đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, các sở, ban ngành liên quan, Công an địa phương tổ chức tuyên truyền vận động nhân dân, các tổ chức doanh nghiệp chấp hành các quy định của pháp luật về môi trường, tài nguyên, khoáng sản. Phát động phong trào toàn dân tham gia tố giác các hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm trong lĩnh vực khai thác khoáng sản. Tổ chức đấu tranh, xử lý có hiệu quả nhiều vụ khai thác, kinh doanh khoáng sản trái phép, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi nạn khai thác, kinh doanh khoáng sản trái phép trên địa bàn.

Nhờ triển khai đồng bộ nhiều biện pháp đã góp phần làm giảm tình trạng khai thác, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản trái phép, ổn định tình hình, tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về khoáng sản, giải quyết các địa bàn phức tạp về hoạt động khoáng sản. Ý thức của nhân dân trên địa bàn về quản lý, bảo vệ tài nguyên, khoáng sản được nâng lên; nhiều người dân đã chủ động phát hiện, tố giác các hành vi liên quan để cơ quan chức năng xử lý triệt để, từ đó góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng khai thác trái phép tài nguyên khoáng sản ở địa phương.

Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh chống nạn khai thác khoáng sản trái phép, cùng với sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng Công an, rất cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của các cấp, ban, ngành, đoàn thể và sự hỗ trợ, giúp đỡ tích cực của quần chúng nhân dân trong tham gia tố giác các hành vi phạm về khai thác khoáng sản trái phép, góp phần làm ổn định tình hình an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh./.

Thực hiện: Thu Hà