Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh ta xảy ra nhiều vụ tội phạm được thực hiện trên không gian mạng, lợi dụng sự phát triển của mạng viễn thông, internet, mạng máy tính (đối tượng ở nơi này nhưng gây ra hậu quả thiệt hại ở những nơi khác). Đa phần các đối tượng trẻ, có kiến thức, kỹ năng, công cụ và phương tiện công nghệ thông tin; chúng lợi dụng triệt để mạng viễn thông, mạng internet, phương tiện điện tử hiện đại để làm công cụ để thực hiện hoặc kêu gọi, lôi kéo thực hiện các hành vi phạm tội trên không gian mạng.
Mặt khác, việc phát hiện, phòng ngừa tội phạm lừa đảo sử dụng Công nghệ cao gặp nhiều khó khăn, đa phần bị hại trong các vụ việc còn thiếu cảnh giác, do hám lợi, chủ quan, thiếu hiểu biết về công nghệ và kiến thức về pháp luật nên dễ bị dụ dỗ làm theo hướng dẫn của đối tượng, không trình báo kịp thời khi bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Khi tiến hành điều tra xác minh gặp nhiều khó khăn trong việc xác định hành vi, truy bắt đối tượng.
CBCS Phòng Cảnh sát hình sự khám xét tại nhà đối tượng tổ chức đánh bạc trên không gian mạng vào ngày 09/7/2024
Là đơn vị trực tiếp đấu tranh với tội phạm về trật tự xã hội, Đảng ủy Phòng Cảnh sát hình sự luôn quan tâm, coi trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đặc biệt là khuyến khích đảng viên, cán bộ, chiến sĩ học tập, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và các thành tựu khoa học công nghệ trong công tác; nhiều lượt đảng viên, cán bộ chiến sỹ chủ động tham gia các lớp đào tạo về công nghệ thông tin. Do được rèn giũa năng lực, kiến thức, kỹ năng về công nghệ thông tin đã giúp quá trình đấu tranh, khám phá tội phạm trên không gian mạng được nâng cao; hiệu quả thu thập chứng cứ, ngăn chặn hành vi xoá dấu vết phạm tội trên không gian mạng được nâng lên rõ rệt. Những tháng đầu năm 2024, lực lượng hình sự đã khởi tố 17 vụ - 20 bị can về các tội phạm liên quan đến công nghệ cao; trong đó, có 08/17 vụ liên quan lừa đảo trên không gian mạng, chiếm 47%. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều trường hợp người dân đang chuẩn bị chuyển tiền cho đối tượng lừa đảo, qua đó nhanh chóng phối hợp với ngân hàng ngăn chặn thành công, tránh được thiệt hại tài sản hơn 5 tỷ đồng của người dân.
Ngoài ra, lực lượng hình sự đã tiến hành hơn 3.700 lượt tuần tra vũ trang ban đêm tại những tuyến, địa bàn trọng yếu, các tụ điểm phức tạp về ANTT gắn với tiếp nhận thông tin, phản ánh của người dân trên các trang mạng xã hội; thông qua đó đã phát hiện, giải tán 228 nhóm, hơn 1.175 đối tượng thường xuyên tụ tập có dấu hiệu trộm cắp và gây mất ANTT. Tiến hành làm việc với hơn 6000 lượt đối tượng hình sự; lập hồ sơ chuyển toà án cùng cấp ra quyết định đưa 09 đối tượng vào TGD, CSGD bắt buộc; ra quyết định xử lý hành chính 201 vụ - 487 đối tượng vi phạm về ANTT, góp phần ổn định tình hình ANTT tại địa phương.
Dự báo tội phạm, vi phạm pháp luật sử dụng công nghệ cao, trên không gian mạng trong thời gian tới sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp. Đảng bộ Phòng Cảnh sát hình sự xác định phải tập trung lãnh đạo đội ngũ đảng viên, cán bộ, chiến sĩ tăng cường học tập, nâng cao khả năng, kỹ năng tác chiến để đối phó với loại tội phạm này. Trọng tâm là: (1) Tham mưu, phối hợp với cấp ủy, chính quyền các cấp huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong công tác phòng, chống tội phạm nói chung; phòng, chống tội phạm trên không gian mạng nói riêng; các ban, ngành, đoàn thể theo chức năng, nhiệm vụ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đi sâu các phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm sử dụng công nghệ cao để nâng cao ý thức cảnh giác cho người dân góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa xã hội. (2) Tham mưu cấp trên tổ chức cho CBCS trực tiếp làm công tác phòng ngừa, đấu tranh, điều tra với loại phạm này được tập huấn, học tập chuyên môn để nâng cao kiến thức nghiệp vụ phục vụ công phòng ngừa, đấu tranh, điều tra truy tố, xét xử (nhất là công tác thu thập chứng cứ, dữ liệu điện tử). (3) Phối hợp các đơn vị liên quan rà soát, đề xuất trang bị các thiết bị hiện đại, tham mưu tập huấn chuyên sâu cho lực lượng phòng, chống tội phạm công nghệ cao tại địa phương để chủ động rà soát các biểu hiện hoạt động phạm tội qua mạng Internet và mạng viễn thông nhằm kịp thời phát hiện, trao đổi thông tin, đấu tranh các chuyên án lớn, tính chất phức tạp.
Với quyết tâm chính trị cao nhất, Đảng bộ Phòng Cảnh sát hình sự sẽ tiếp tục nỗ lực, khắc phục khó khăn, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao; góp phần giữ vững tình hình ANTT phục vụ hiệu quả phát triển kinh tế, xã hội tại địa phương.
Thục Linh, Phòng Cảnh sát Hình sự