Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQG về DC) và hệ thống sản xuất, cấp, quản lý CCCD được xây dựng, hoàn thiện, đưa vào vận hành, khai thác, sử dụng đã tạo sự đổi mới căn bản về tổ chức hoạt động, quản lý nhà nước về dân cư theo hướng hiện đại, bỏ sổ hộ khẩu giấy, xác lập danh tính điện tử của công dân thông qua mã số định danh cá nhân, phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội, người dân có thể thực hiện các giao dịch, các thủ tục hành chính ở bất cư nơi nào, không phụ thuộc vào địa giới hành chính, góp phần kiến tạo Chính phủ liêm chính, hành động, phát triển phục vụ nhân dân, đóng góp tích cực vào tiến trình xây dựng Việt Nam trở thành quốc gia số trong tương lai không xa. Đối với địa bàn Bình Thuận, đến nay đã cấp 1.273.502 thẻ CCCD và 823.052 tài khoản định danh điện tử cho công dân; đây là cơ sở quan trọng để xác lập danh tính điện tử của công dân, góp phần thực hiện chuyển đổi số quốc gia.

Thông qua việc kết nối, khai thác CSDLQG về DC, cơ sở dữ liệu CCCD (CSDLCC) đã phục vụ hiệu quả nhiều hoạt động như: Kết nối với cổng dịch vụ công quốc gia; kết nối với Bảo hiểm xã hội Việt Nam để xác thực thông tin công dân; kết nối với Bộ Tư  pháp để thực hiện cấp, hủy số định danh cá nhân cho trẻ em khai sinh; kết nối với Bộ Y tế để phục vụ rà soát thông tin tiêm chủng của công dân, phòng chống dịch; phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến, … phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ công dân số; phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo các cấp.

Bên cạnh những kết quả tích cực, trong quá trình triển khai thi hành Luật CCCD năm 2014 đã bộc lộ một số tồn tại, khó khăn, vướng mắc phát sinh như:

Hiện nay, công dân có nhiều loại giấy tờ tùy thân khác nhau như thẻ CCCD, thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, giấy khai sinh, giấy phép lái xe,... được cơ quan có thẩm quyền cấp cho công dân gây ra khó khăn nhất định cho công dân trong lưu trữ, sử dụng, nhất là trong việc thực hiện các thủ tục hành chính, sử dụng các tiện ích, dịch vụ công.

Thông tin của công dân trong CSDLQG về DC, CSDLCC hiện nay chưa đáp ứng yêu cầu triển khai Đề án 06, việc mở rộng, tích hợp thêm nhiều thông tin khác của công dân trong các cơ sở dữ liệu chuyên ngành vào CSDLQG về DC, CSDLCC là rất cần thiết; trực tiếp phục vụ cho việc ứng dụng tiện ích của thẻ CCCD, tài khoản định danh điện tử, kết nối, chia sẻ, chứng thực dữ liệu công dân, phân tích, thiết lập bản đồ số dân cư. Những hạn chế trên sẽ gây khó khăn trong thực hiện Đề án số 06 và chuyển đổi số quốc gia…

Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thi hành Luật CCCD năm 2014 và đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, cải cách thủ tục hành chính hiện tại và trong tương lai. Ngày 27/11/2023 Quốc hội khóa XV, kỳ họp thứ 6, thông qua Luật Căn cước số 26/2023/QH15 với 07 chương, 46 điều có hiệu lực từ ngày 01/7/2024, trong đó Luật Căn cước có nhiều điều chỉnh bổ sung, thay đổi căn bản so với Luật Căn cước công dân năm 2014 như: sẽ “khai tử” Chứng minh nhân dân từ ngày 01/01/2025; có thể cấp thẻ Căn cước cho người dưới 14 tuổi từ 01/7/2024; bổ sung giấy tờ: Giấy chứng nhận căn cước cấp cho Người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch đang sinh sống tại cấp xã, cấp huyện (nếu không có đơn vị hành chính cấp xã) từ 06 tháng trở lên; từ 01/7/2024, công dân sẽ có Căn cước điện tử; người dưới 14 tuổi được cấp thẻ căn cước theo nhu cầu;  cấp đổi thẻ căn cước đến độ tuổi theo quy định đối với 25, 40, 60 tuổi, nay có thêm 14 tuổi; về đối tượng áp dụng: Công dân Việt Nam; người gốc Việt Nam chưa xác định quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam.

Hội nghị trực tuyến tập huấn Luật Căn cước năm 2023 cho Lãnh đạo, Chỉ huy, CBCS đơn vị nghiệp vụ, Công an cấp huyện, cấp xã

Để triển khai thi hành Luật Căn cước năm 2023, các đơn vị chức năng Công an tỉnh đã tích cực tham mưu UBND tỉnh, Công an tỉnh ban hành Kế hoạch để chỉ đạo triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh và trong lực lượng Công an tỉnh. Song song với việc triển khai các nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh, các đơn vị Công an tỉnh tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các ngành và vận động người dân tự tìm hiểu Luật Căn cước trên phần mềm ứng dụng VNeID, tham mưu Kế hoạch Cuộc thi tìm hiểu Luật Căn cước trong Công an nhân dân và tìm hiểu pháp luật về căn cước, định danh và xác thực điện tử của Việt Nam; Kế hoạch tuyên truyền về Luật Căn cước năm 2023.

Để triển khai thực hiện trong thời gian tới, lực lượng Công an toàn tỉnh cần tập trung thực hiện các nội dung, giải pháp sau:

1. Phối hợp với các đơn vị liên quan tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, UBND địa phương phối hợp với lực lượng Công an đẩy nhanh việc triển khai thực hiện công tác tuyên truyền về nội dung, mục đích, ý nghĩa tầm quan trọng của Luật Căn cước năm 2023 để cán bộ, công chức, viên chức và người dân nắm, hiểu và đồng thuận trong triển khai thực hiện.

2. Chỉ đạo Công an cơ sở thu thập, cập nhật chỉnh sửa thông tin công dân trong cơ sở dữ liệu dân cư đảm bảo “đúng, đủ, sạch, sống”, lên danh sách toàn bộ công dân chưa được cấp thẻ căn cước, phân loại nhân khẩu theo độ tuổi, địa bàn để vận động nhân dân thực hiện việc cấp căn cước.

Cán bộ Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội kiểm tra, rà soát phục vụ làm sạch dữ liệu dân cư

3. Tổ chức tập huấn chuyên sâu nội dung Luật Căn cước và các văn bản, hướng dẫn thi hành cho lãnh đạo, cán bộ cốt cán trong lực lượng Công an nhân dân, Công an các cấp nhất là lực lượng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội và cán bộ, chiến sĩ làm công tác quản lý căn cước.

4. Tham mưu đề xuất bảo đảm điều kiện về hạ tầng, kỹ thuật, công nghệ trong triển khai thi hành Luật Căn cước. Thực hiện kết nối, chia sẻ thông tin giữa CSDLQG về DC, CSDLCC với cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành, cơ sở dữ liệu khác, theo quy định của Luật Căn cước và các văn bản hướng dẫn thi hành có liên quan.

5. Kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ có năng lực, trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức, tác phong làm việc; chấn chỉnh về thái độ, tác phong làm việc, tiếp xúc với nhân dân của những cán bộ làm công tác cấp quản lý căn cước; bố trí nơi tiếp công dân thuận tiện, bảo đảm việc thực hiện công khai, minh bạch. Cải tiến phương pháp làm việc, bảo đảm đơn giản, kịp thời, chính xác, đúng trình tự, thủ tục, giải quyết kịp thời kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của người dân liên quan đến cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước, căn cước điện tử, giấy chứng nhận căn cước theo quy định của pháp luật.

6. Triển khai thực hiện in, niêm yết thủ tục hành chính liên quan đến căn cước tại cơ quan quản lý căn cước. Đông thời, chuẩn bị các nội dung cần thiết để triển khai hiệu quả Luật Căn cước trong thời gian tới.

Với sự phối hợp đồng bộ của các sở, ngành, địa phương, sự đồng lòng của người dân, sự vào cuộc chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Công an các cấp, sự nỗ lực, phấn đấu của CBCS Công an Bình Thuận, công tác triển khai thi hành Luật Căn cước năm 2023 sẽ đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần xây dựng Chính phủ điện tử, kinh tế số, xã hội số, công dân số, thực hiện tốt công tác cải cách thủ tục hành chính, Dịch vụ công trực tuyến, đi lại, giao dịch của Nhân dân, phục vụ điều hành của lãnh đạo các cấp trong thời gian tới.

Đặng Hoàng Việt, Phòng Cảnh sát QLHC về TTXH