Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 01/8/2024 (nguồn internet)

Từ ngày 01/8/2024, các Nghị định trước đây về bồi thường khi thu hồi đất sẽ hết hiệu lực, gồm Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và Nghị định số 06/2020/NĐ-CP ngày 03/01/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung Điều 17 của Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ. Đồng thời, Nghị định 88 bãi bỏ một số điều của các Nghị định có liên quan như bãi bỏ Điều 4 Nghị định 01/2017/NĐ-CP ngày 06/01/2017 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai và Điều 2 Nghị định số 148/2020/NĐ-CP ngày 18/12/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai.

Nghị định 88 quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đất đai 2024 về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Đối với việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thực hiện dự án đầu tư, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư thì áp dụng theo quy định của pháp luật về nhà ở. Theo đó, việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất được quy định gồm các trường hợp sau:

- Bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi hoặc bằng nhà ở khi Nhà nước thu hồi đất quy định tại khoản 1 Điều 96, khoản 1 Điều 98, khoản 1 Điều 99 của Luật Đất đai 2024.

- Các trường hợp khác được bồi thường về đất và điều kiện được bồi thường về đất quy định tại khoản 3 Điều 95 của Luật Đất đai 2024

+ Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất mà đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sau đây gọi là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) theo quy định tại các khoản 1,2, 3, 4, 5 và 6 Điều 138 của Luật Đất đai.

+ Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có vi phạm pháp luật về đất đai trước ngày 01/7/2014 mà đã sử dụng đất ổn định, thuộc các trường hợp được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định tại khoản 1, điểm a và điểm c khoản 2, khoản 3, khoản 4 Điều 139 của Luật Đất đai.

+ Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được giao không đúng thẩm quyền theo quy định của pháp luật về đất đai tại thời điểm được giao hoặc sử dụng đất do mua, nhận thanh lý, hóa giá, phân phối nhà ở, công trình xây dựng gắn liền với đất không đúng quy định của pháp luật nhưng đã sử dụng đất ổn định trước ngày 01/7/2014.

Đối với trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền từ ngày 01/7/2014 đến trước ngày Luật Đất đai có hiệu lực thi hành có giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất.

+ Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có giấy tờ về quyền sử dụng đất mà loại đất xác định trên giấy tờ đã cấp khác với phân loại đất theo quy định tại Điều 9 của Luật Đất đai hoặc khác với hiện trạng sử dụng đất thì bồi thường theo loại đất sau khi được xác định lại theo quy định tại khoản 2 Điều 10 của Luật Đất đai.

+ Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp đang sử dụng đất nông nghiệp mà đất đó đã sử dụng ổn định trước ngày 01/7/2004 nhưng không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

- Bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất đối với trường hợp diện tích đo đạc thực tế khác với diện tích ghi trên giấy tờ về quyền sử dụng đất

Ngoài ra, Điều 7 Nghị định 88 còn quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất đối với các trường hợp đặc biệt, như thu hồi dự án đầu tư quy định tại khoản 1 Điều 92 của Luật Đất đai, thu hồi đất đối với đơn vị vũ trang nhân dân đang sử dụng hoặc thu hồi đất do có nguy cơ đe dọa tính mạng con người hoặc không còn khả năng tiếp tục sử dụng.

Tại Chương 2 của Nghị định 88 quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, gồm các quy định bồi thường về đất ở, đất khác trong thửa đất có nhà ở, nhà ở và công trình phục vụ đời sống; bồi thường về đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải đất ở; bồi thường thiệt hại về tài sản, chi phí đầu tư vào đất còn lại; hỗ trợ, bố trí tái định cư và các quy định cụ thể về bố trí kinh phí, chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Như vậy, có thể nói Luật Đất đai 2024 là một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện pháp luật về đất đai của nước ta, theo đó, các Nghị định hướng dẫn thi hành liên quan đến Luật này, trong đó có Nghị định số 88/2024/NĐ-CP ngày 15/7/2024 sẽ góp phần quy định cụ thể, chi tiết các trường hợp bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, vừa đảm bảo quyền lợi cao nhất có thể cho người dân, vừa tạo thuận lợi trong việc thi hành các phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của các cơ quan chức năng trong tình hình hiện nay.

Võ Lê Kim Ngân, Phòng An ninh nội địa