Thuốc lá điện tử là loại mô phỏng hình dạng và chức năng của thuốc lá thông thường, hoạt động bằng cách sử dụng thiết bị điện tử có hệ thống pin sạc làm nóng dung dịch lỏng hòa tan, tạo ra dạng khí dung cho người dùng hít vào luồng hơi có mùi vị và cảm giác giống thuốc lá thật. Trên thị trường hiện nay, với các chiêu trò quảng cáo thu hút người tiêu dùng còn lầm tưởng thuốc lá điện tử không có lan tỏa ra khói, không có mùi khó chịu như hút thuốc lá điếu thông thường khác, đa dạng mùi hương hấp dẫn, nên thuốc lá điện tử ít độc hại hay không gây độc. Nhưng đó chỉ là lầm tưởng của người sử dụng, theo khuyến cáo của tổ chức Y tế thế giới (WHO), thuốc lá điện tử có ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng, với một số tác hại rất nguy hiểm như:
Hình ảnh minh họa
1. Thuốc lá điện tử gây nghiện ảnh hưởng đến phát triển não bộ của trẻ em và thanh thiếu niên, gây suy giảm trí nhớ. Thuốc lá điện tử chứa chất nicotine là chất gây nghiện, nếu có tẩm ma túy thì tính chất càng nguy hiểm hơn, bắt buộc người sử dụng phải dùng tiếp, nếu không sẽ vật vả, khó chịu, không thể ngừng sử dụng được.
2. Thuốc lá điện tử có thể gây chấn thương nghiêm trọng do nổ pin gây chấn thương ở người sử dụng.
3. Thuốc lá điện tử cũng làm tổn thương hệ hô hấp nghiêm trọng, dẫn đến các bệnh về tim mạch và hô hấp như: viêm phổi cấp tính, tắc nghẽn phế quản, bệnh mạch vành, ung thư phổi, vòm họng, thanh quản…; gây hại cho sức khỏe tim mạch, làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối và xơ vữa động mạch, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, rối loạn chức năng nội mô liên quan đến tim mạch. Nicotine làm giảm lưu lượng máu, gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ. Nicotine còn gây ra suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng của người sử dụng không khác thuốc lá truyền thống.
4. Thuốc lá điện tử làm tăng nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá điếu truyền thống. Cũng giống như thuốc lá truyền thống, người dùng thuốc lá điện tử còn có thể bị nhiễm kim loại nặng và các hợp chất carbonyl độc hại có trong khói thuốc lá điện tử.
5. Đối với trẻ em và phụ nữ mang thai, Nicotine trong thuốc lá điện tử cũng gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em; ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của bà mẹ và thai nhi trong thai kỳ, gây ra các chứng sinh non và thai chết lưu…
6. Tác hại của thuốc lá điện tử con tác động đối với kinh tế cá nhân và gia đình; nghiện thuốc lá điện tử sẽ làm gia tăng gánh nặng kinh tế cho gia đình và quốc gia do chi phí điều trị bệnh khi sử dụng thuốc lá điện tử, làm giảm năng suất lao động của người sử dụng, sử dụng Nicotine lâu dài sẽ làm tổn thương tâm lý hoặc có thể tử vong sớm, làm mất đi nguồn lao động thu nhập cho gia đình.
7. Sử dụng thuốc lá điện tử góp phần gây ra ô nhiễm môi trường, vì các thiết bị của thuốc lá điện tử bao gồm nhiều thành phần như nhựa, pin, bảng mạch điện, lọ dung dịch điện tử sẽ bị bỏ dưới dạng vỡ, nát, không thể tái chế được, nếu thải ra môi trường sẽ phát tán các chất độc hại như kim loại, axít, Nicotine…
Hình ảnh minh họa
Ngoài ra, theo khuyến cáo của các cơ quan y tế trong nước thì thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có chứa Nicotine và có khoảng 15.500 loại hương liệu khác nhau được sử dụng để tẩm ướp vào thuốc lá điện tử, mà người tiêu dùng không thể lường trước được nó có tác hại như thế nào đối với sức khỏe. Chưa kể có rất nhiều loại hương liệu độc hại như ma túy, cần sa và các chất kích thích gây nghiện khác có thể được sử dụng để lôi kéo người tiêu dùng sử dụng thường xuyên; chúng gây ra các chứng ảo giác, thay đổi tâm lý, mất tập trung, buồn nôn… mà người tiêu dùng không thể lường trước được, gây nguy hiểm cho người dùng thuốc lá điện tử.
Do vậy, người dân cần cảnh giác và thường xuyên cập nhật thông tin tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; nhất là cảnh giác trước các lời mời quảng cáo, phương thức, thủ đoạn của tội phạm lợi dụng thuốc lá điện tử để trà trộn, tẩm ướp ma túy lôi kéo người tiêu dùng. Chú trọng giáo dục con, em trong gia đình đề cao cảnh giác các thủ đoạn lôi kéo, mua bán thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng không rõ nguồn gốc trên các trang thông tin điện tử. Gia đình cần quan tâm phối hợp chặt chẽ với nhà trường, giáo viên chủ nhiệm để phát hiện sớm những biểu hiện bất thường của con, em kịp thời có biện pháp động viên, ngăn chặn việc sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trong thanh thiếu niên. Nếu phát hiện trường hợp lôi kéo, trao đổi, mua bán thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng không rõ nguồn gốc báo ngay cơ quan công an, chính quyền địa phương gần nhất để được giúp đỡ, kịp thời ngăn chặn góp phần giảm thiệt hại về sức khỏe, tài sản của bản thân và gia đình.
Võ Tá Trung, Phòng An ninh nội địa