Trong hoạt động thanh toán điện tử, thông báo chuyển tiền thành công được các ngân hàng cung cấp và khởi tạo, thường được dùng để chứng minh cho hoạt động giao dịch chuyển nhận, tiền thành công trên hệ thống ngân hàng; thông báo chuyển tiền thành công sẽ có các thông số tương ứng với biến động trong tài khoản ngân hàng của bên chuyển và bên nhận tiền, trên thực tế vẫn có những giao dịch đã có thông báo chuyển tiền thành công nhưng do độ trễ của hệ thống nên thời gian phát sinh biến động số dư tài khoản của tài khoản nhận tiền sẽ không trùng khớp với thông báo chuyển khoản thành công, thậm chí có giao dịch bị lỗi thì một khoảng thời gian sau số tiền đã chuyển sẽ bị trả lại tài khoản chuyển tiền. Hiện nay, một số hoạt động giao dịch thanh toán qua Internet Banking vẫn chỉ sử dụng thông báo chuyển khoản thành công để xác nhận việc đã thanh toán tiền mua hàng mà không đối chiếu với biến động số dư trong tài khoản, như ở các điểm bán hàng mà người quản lý tài khoản nhận tiền không trực tiếp giao dịch với khách hàng, các địa điểm buôn bán có nhiều giao dịch phát sinh cùng một lúc qua một tài khoản ngân hàng…điều này tạo kẽ hở để các đối tượng xấu sử dụng hình ảnh thông báo chuyển khoản thành công giả mạo để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các thủ đoạn thông thường của đối tượng như:

- Trực tiếp mua hàng, sau đó để thanh toán theo hình thức Internet Banking, nhưng không chuyển tiền thật mà sử dụng hình ảnh thông báo chuyển khoản thành công giả mạo đưa cho người bán hàng xem nhằm chứng minh đã thực hiện việc chuyển khoản thành công, người bán hàng nhìn hình ảnh chuyển khoản thành công giả mạo tưởng là thật nên đồng ý giao hàng cho đối tượng, sau khi nhận được hàng đối tượng nhanh chóng bỏ đi, khi kiểm tra không thấy tài khoản phát sinh biến động bên bán hàng mới biết bị lừa.

- Mua hàng với số lượng lớn, vay thêm tiền mặt của người bị hại rồi đề nghị chuyển khoản trả, nhưng không chuyển tiền thật mà đưa ra hình ảnh thông báo chuyển khoản thành công giả mạo.

Điều đáng nói, dù các thủ đoạn trên đã được nhiều phương tiện truyền thông liên tục cảnh báo nhưng vẫn có nhiều người bị sập bẫy đối tượng lừa đảo.

Ảnh minh họa (sưu tầm)

Các đối tượng tạo lập các kịch bản vô cùng tinh vi, lồng ghép nhiều phương thức, thủ đoạn nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trong thời gian qua, xuất hiện một số vụ việc các đối tượng giả danh cán bộ quân đội gọi điện thoại đặt mua hàng ở một số cửa hàng trên địa bàn tỉnh, hàng hóa được đặt mua thường có giá trị cao, có tính đặc thù để bên phía bị hại không có sẵn nguồn hàng cung cấp, đối tượng lừa đảo sẽ giới thiệu người có nguồn hàng và tạo ra lý do hợp lý nên không thể liên lạc mua trực tiếp với bên có nguồn hàng được mà muốn thông qua bị hại mua hàng, người bị hại muốn hưởng lợi nhuận chênh lệch cao do làm trung gian mua, bán hàng cho đối tượng nên chủ động liên lạc với đối tượng cung cấp hàng để đặt hàng. Đối tượng mua hàng sẽ chọn thời điểm vào cuối tuần, dịp lễ để tạo lý do cần hàng gấp, hối thúc bị hại phải đặt hàng gấp từ đối tượng bán hàng, đối tượng mua hàng sẽ gửi hình ảnh thông báo chuyển khoản thành công giả mạo hoặc chuyển trước một số tiền đặt cọc để người bị hại tin tưởng đặt hàng, thanh toán cho đối tượng bán hàng; đối tượng bán hàng sẽ tạo ra lý do để hối thúc người bị hại phải chuyển khoản toàn bộ tiền đặt hàng; sau khi người bị hại chuyển tiền thì đối tượng mua hàng lẫn đối tượng bán hàng đều ngắt liên lạc với người bị hại; thông tin của các đối tượng mua hàng, bán hàng cung cấp cho người bị hại đều là thông tin giả mạo, sử dụng số điện thoại, tài khoản ngân hàng không chính chủ.

Hiện nay có rất nhiều trang web, ứng dụng có thể tạo ra hình ảnh thông báo chuyển khoản thành công giả mạo rất tinh vi; để tránh bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản bởi loại tội phạm này, Cơ quan Công an khuyến cáo người dân như sau:

1. Người dân cần kiểm tra kỹ thông báo chuyển khoản thành công, không giao hàng hóa, thực hiện giao dịch hoặc chuyển tiền khi chưa xác định được biến động số dư trong tài khoản ngân hàng phù hợp với thông báo chuyển khoản.

2. Người bán hàng không trực tiếp quản lý tài khoản nhận tiền, khi giao hàng hóa nên yêu cầu chụp hình thông báo chuyển khoản thành công trên điện thoại của người mua hàng cùng với hình ảnh người mua hàng. Đối với giao dịch với số tiền lớn thì vẫn phải kiểm tra kỹ biến động số dư trong tài khoản.

3. Khi thực hiện các giao dịch mua, bán hàng hóa với số tiền lớn cần có thông tin cụ thể, chính xác của bên mua, bên bán hàng, xuất hóa đơn, chứng từ theo đúng quy định pháp luật để đảm bảo quyền lợi của các cơ sở sản xuất, kinh doanh khi bị chiếm đoạt tài sản. Trong các giao dịch, thương lượng mua bán hàng hóa với số tiền lớn nên có biện pháp lưu trữ toàn bộ dữ liệu điện tử, tài liệu liên quan đến hoạt động thương lượng, mua bán hàng hóa để cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền khi có yêu cầu

4. Thường xuyên cập nhật, theo dõi thông tin liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao để có biện pháp phòng tránh. Cập nhật các thông báo chuyển khoản thành công của các hệ thống ngân hàng thường sử dụng để nhận biết được thông báo chuyển khoản giả mạo.

5. Tuyệt đối không cung cấp tên đăng nhập, mật khẩu ứng dụng, mã xác thực OTP, email, thông tin cá nhân…cho bất cứ ai kể cả người tự xưng là nhân viên ngân hàng, cơ quan nhà nước khi chưa xác định được thông tin chính xác.

Trong trường hợp bị chiếm đoạt tài sản nên liên hệ với Cơ quan Công an gần nhất để được hướng dẫn, hỗ trợ xử lý theo quy định.

Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao