Sự ra đời của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở là sự thực thi quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng, củng cố, duy trì lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở; điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, chế độ, chính sách, gắn với kiện toàn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, giảm chi ngân sách nhà nước; tăng cường công tác bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở địa bàn cơ sở.
Lãnh đạo tỉnh Bình Thuận tặng quà chúc mừng Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở trong buổi Lễ ra mắt
Tuy nhiên, một số đối tượng xấu đã lợi dụng tuyên truyền xuyên tạc, thông tin sai lệch với mưu đồ kích động tâm lý hoài nghi, tư tưởng bất mãn, chống đối trong nhân dân, hòng làm suy giảm lòng tin, sự ủng hộ của quần chúng nhân dân đối với lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, lực lượng Công an mà cao nhất là niềm tin đối với Đảng, với chế độ Xã hội chủ nghĩa.
Những luận điệu tuyên truyền xuyên tạc, thông tin sai lệch về lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở
Các thế lực thù địch, phản động và số đối tượng bất mãn, cơ hội chính trị cố tình xuyên tạc, bịa đặt, cho rằng: việc thành lập lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở sẽ dẫn đến sai phạm, lạm quyền, sách nhiễu đối với nhân dân trong quá trình thực thi nhiệm vụ, làm tăng ngân sách nhà nước, tăng gánh nặng cho dân; tuyên truyền thông tin sai lệch về chức năng, nhiệm vụ, trình độ, sức khỏe, trang bị phương tiện… của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở. Thậm chí, thể hiện tư tưởng thù địch, phản động như: “Công an Việt Nam thành lập lực lượng bảo vệ ANTT để trị dân và trả lương từ tiền thuế của dân”; “Bộ Công an ngày càng phình to”; “Công an chuẩn bị đấu với quân đội”…
Hoàn toàn trái ngược với những luận điệu xuyên tạc của các đối tượng xấu. Thực tế đã và đang tiếp tục khẳng định những giá trị tích cực, vai trò quan trọng của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế, xã hội ở từng địa phương.
Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở là cánh tay đắc lực, nối dài của Công an cấp xã trong thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh, trật tự, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở được Quốc hội thông qua ngày 28/11/2023 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng, được xây dựng, triển khai một cách chặt chẽ, khoa học, dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn, có sự kế thừa, tiếp thu các ý kiến đóng góp của nhân dân, đảm bảo mục tiêu cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, xây dựng và hoàn thiện thể chế, đáp ứng yêu cầu công tác đảm bảo ANTT trong tình hình mới.
Theo đó, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở được kiện toàn từ lực lượng bảo vệ dân phố, công an xã bán chuyên trách và các chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng hoặc tuyển chọn mới, được bố trí ở thôn, tổ dân phố, đơn vị dân cư tương đương, làm nòng cốt hỗ trợ Công an cấp xã giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp trong bảo vệ ANTT và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Nhiệm vụ cụ thể gồm: (1)Hỗ trợ nắm tình hình về ANTT; (2)Hỗ trợ xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; (3)Hỗ trợ phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ; (4)Hỗ trợ quản lý hành chính về trật tự xã hội; (5)Hỗ trợ vận động, giáo dục người đã có hành vi vi phạm pháp luật đang cư trú tại cơ sở; (6)Hỗ trợ tuần tra bảo đảm ANTT, an toàn giao thông; thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT khi được điều động.
Như vậy, theo quy định của pháp luật, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở cơ bản không tăng về số lượng, không làm tăng ngân sách nhà nước; nhiệm vụ của lực lượng này là để hỗ trợ Công an cấp xã, không làm thay Công an cấp xã; quá trình hoạt động phải đảm bảo các nguyên tắc: tuân thủ Hiến pháp và pháp luật; bảo vệ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân; bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; dựa vào nhân dân và chịu sự giám sát của nhân dân. Đồng thời, nghiêm cấm hành vi lợi dụng, lạm dụng nhiệm vụ để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, nhũng nhiễu, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Thực tế cho thấy, cùng với sự phát triển của xã hội, tình hình ANTT ngày càng diễn biến phức tạp, trong khi đó, lực lượng Công an chính quy bố trí ở cấp xã còn mỏng, chưa thể bao quát, đảm đương với yêu cầu, nhiệm vụ ngày càng nặng nề. Bên cạnh đó, lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng, công an xã bán chuyên trách, mặc dù thời gian qua đã hoạt động tích cực, hiệu quả, đóng góp đắc lực trong công tác giữ gìn ANTT ở cơ sở, tuy nhiên trong tổ chức, hoạt động vẫn còn nhiều khó khăn, bất cập như: chức năng, nhiệm vụ còn chồng chéo; chưa đảm bảo về chế độ, chính sách; trang bị, phương tiện chưa đáp ứng yêu cầu… Do vậy, việc thành lập lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở trên cơ sở kiện toàn các lực lượng trên là điều hết sức cần thiết, thể hiện tính khoa học và thực tiễn.
Ngay khi mới ra mắt, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở ở một số tỉnh, thành trong cả nước đã lập được những chiến công ban đầu như: tại TP Hà Nội, Tổ bảo vệ ANTT phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy đã phối hợp Công an phường bắt giữ đối tượng trộm cắp xe máy; tại Hải Dương, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT huyện Thanh Hà đã phát hiện, bắt giữ 01 nhóm đối tượng tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy; tại Quảng Nam, Tổ trưởng Tổ bảo vệ ANTT thôn Phú Bình, xã Quế Thọ, huyện Hiệp Đức đã nêu cao tinh thần cảnh giác, mưu trí giúp lực lượng Công an truy bắt được đối tượng trộm tài sản đang lẩn trốn…
Tại Bình Thuận, sau Lễ ra mắt, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã phối hợp cùng với Công an các xã, phường, thị trấn tổ chức ra quân thực hiện nhiệm vụ tuần tra, đảm bảo ANTT, với tâm thế phấn khởi, thể hiện sự quyết tâm, đồng lòng trong thực hiện nhiệm vụ. Đặc biệt, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT phường Phú Thủy, TP Phan Thiết đã có thành tích tiêu biểu trong phối hợp nắm tình hình, truy bắt đối tượng trộm cắp tài sản.
Cùng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và nhân dân, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở sẽ là lực lượng quần chúng nòng cốt, rộng khắp, là cánh tay nối dài của lực lượng Công an trong công tác đảm bảo ANTT, tạo được dấu ấn tốt đẹp trong lòng nhân dân.
Nguyễn Thanh Tiến, Phòng An ninh nội địa