Dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhân dân ta đã làm nên cuộc Cách mạng Tháng Tám lịch sử, Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á ra đời. Chính quyền cách mạng non trẻ vừa được thành lập đã phải đương đầu với những thử thách cực kỳ nghiêm trọng, có thời điểm vận mệnh của dân tộc trong tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”. Trong thời gian (từ ngày 31/5/1946 đến ngày 20/10/1946), Chủ tịch Hồ Chí Minh với tư cách là nguyên thủ quốc gia của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thăm nước Cộng hòa Pháp theo lời mời của Chính phủ Pháp. Cụ Huỳnh Thúc Kháng được giao quyền Chủ tịch nước, nhân cơ hội này, bọn phản động, tay sai của thực dân Pháp trong nước ráo riết hoạt động nhằm chống phá chính quyền cách mạng. Ở Hà Nội, bọn Quốc dân đảng ráo riết hoạt động, công khai treo cờ ở các trụ sở, tổ chức nhiều cuộc biểu tình, in truyền đơn khẩu hiệu chống Chính phủ ta. Được quân Pháp giúp đỡ về vũ khí, bọn Quốc dân đảng lập ra các tổ chức “Thần lôi đoàn”, “Thiết huyết đoàn”, “Hùm xám” chuyên hoạt động ám sát cán bộ, bắt cóc tống tiền gây quỹ nhưng lại đổ lỗi cho chính quyền cách mạng.

Thông qua công tác trinh sát, Nha Công an Trung ương đã phát hiện một số nhân vật của Quốc dân đảng thường lén lút ra vào thành Hà Nội, phát hiện được sự câu kết của thực dân Pháp và bọn phản động, nhưng chưa biết rõ âm mưu của chúng định làm gì.

Qua nguồn tin trinh sát và cơ sở cung cấp về tình hình hoạt động của bọn Quốc dân đảng cho Nha Công an. Đáng chú ý, hai cơ sở hoạt động trong trụ sở 132 Đuy-vi-nhô (nay là phố Bùi Thị Xuân) cung cấp tin tức bọn Quốc dân đảng đang khẩn trương in tài liệu, truyền đơn phản động. Nhưng khi ta yêu cầu cơ sở lấy tài liệu đó để làm chứng cứ thì không lấy được vì ở đây chúng canh gác và kiểm soát rất nghiêm ngặt. Để ngăn chặn kịp thời âm mưu, hoạt động của bọn phản động, đêm 11/7/1946, Nha Công an đã họp quyết định bố trí lực lượng đột nhập bí mật vào trụ sở 132 Đuy-vi-nhô để lấy tài liệu, truyền đơn phản động của bọn Quốc dân đảng. Tại đây ta bắt hàng chục tên phản động, thu nhiều tài liệu về âm mưu của Pháp câu kết với bọn phản động gây bạo loạn lật đổ Chính phủ ta.

Đội trinh sát - Sở công an Bắc Bộ điều tra khám phá vụ án số 7 phố Ôn Như Hầu, Hà Nội ngày 12/7/1946

Đúng 02 giờ 30 phút ngày 12/7/1946, một tiểu đội gồm trinh sát và cảnh sát xung phong, dưới sự chỉ huy của đồng chí Nguyễn Tạo và Lê Hữu Qua bí mật bất ngờ đột nhập trụ sở 132 Đuy-vi-nhô bắt gọn gần 20 tên phản động, thu toàn bộ các tài liệu, truyền đơn, áp phích, cùng máy in, súng, lựu đạn... Đặc biệt, ta thu được một bản tài liệu do chính Trương Tử Anh - Thường vụ Quốc dân đảng Việt Nam viết về kế hoạch đảo chính lật đổ Chính phủ Hồ Chí Minh. Theo kế hoạch này thì đến ngày 14/7/1946, quân Pháp và bọn Quốc dân đảng sẽ tạo cớ để đánh chiếm các cơ quan đầu não của ta. Phái đoàn của Chính phủ ta ở Phông-ten-nơ-blô và Chủ tịch Hồ Chí Minh đang ở Pháp sẽ bị bắt giữ. Bọn phản động Việt Nam Quốc dân đảng sẽ nhảy ra lập Chính phủ bù nhìn tay sai Pháp.

Trước những bằng chứng rõ ràng, Trung ương Đảng và Chính phủ quyết định cho lực lượng An ninh phối hợp với các lực lượng khác tiến công truy quét bọn phản cách mạng tại tất cả các trụ sở của chúng ở Hà Nội. Nha Công an tiến hành khám xét trụ sở Quốc dân đảng ở nhà số 7 phố Ôn Như Hầu (nay là phố Nguyễn Gia Thiều). Tại đây, tên Phan Kích Nam cầm đầu lấy danh nghĩa đại biểu Quốc hội gây khó khăn cho ta, nhưng các trinh sát đã mưu trí bắt y và đồng bọn, ta thu được các tài liệu phản động, dụng cụ làm bạc giả, dụng cụ tra tấn, thuốc mê và đào được 6 xác người bị chúng giết chôn trong vườn...

Tại Nhà số 80 Quán Thánh, khi Công an tiến hành khám xét, thực dân Pháp điều xe tăng đến can thiệp. Trước sự đấu tranh của quần chúng, quân Pháp buộc phải rút lui. Ta bắt 30 tên phản quốc và thu nhiều tài liệu.

Trong cuộc truy quét bọn phản cách mạng ở Hà Nội, lực lượng Công an được quần chúng giúp đỡ bắt gần 100 tên phản động, trong đó có nhiều tên nguy hiểm như Phan Kích Nam, Nghiêm Kế Tổ, Phan Khôi, đập tan âm mưu và hoạt động thực dân Pháp cấu kết với bọn tay sai định lật đổ Chính phủ ta.

Đánh giá thắng lợi của trận truy quét bọn phản cách mạng, đồng chí Trường Chinh, Tổng Bí thư Đảng ta đã viết: “Những vụ khám phá trên đây có một tác dụng vô cùng quan trọng, nó lột mặt nạ bọn phản động bên trong, tay sai của bọn phản động bên ngoài, làm cho quốc dân luôn luôn tỉnh táo để khỏi mắc hợm bọn Việt gian đội lốt cách mạng để ủng hộ Chính phủ diệt trừ chúng… Nó lôi ra ánh sáng dư luận một bọn giả danh chính trị, giả danh quốc gia, dân tộc và do đó, nó làm cho sự đoàn kết các đảng phái yêu nước và toàn dân ngày một chặt chẽ thêm. Mấy cuộc khám bắt vừa đây cắm một cái mốc trên con đường thống nhất dân tộc và biểu lộ sức mạnh và uy tín của chính quyền nhân dân”.

Khám phá, tiêu diệt tổ chức phản cách mạng ở số 7 phố Ôn Như Hầu không chỉ là mốc son vẻ vang của lực lượng An ninh nhân dân mà còn là dấu mốc quan trọng trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ngày 24/5/2001, Bộ trưởng Bộ Công an đã ký Quyết định số 457/2001/QĐ(X11) công nhận Ngày 12/7/1946 là Ngày truyền thống lực lượng An ninh nhân dân. Việc xác định Ngày truyền thống lực lượng An ninh nhân dân có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, khẳng định sự phát triển ngày càng vững mạnh của lực lượng An ninh nhân dân. Tiếp bước các thế hệ cha, anh về truyền thống cách mạng, lòng trung thành, lực lượng An ninh sẽ không ngừng nâng cao cảnh giác, ra sức rèn luyện bản lĩnh chính trị, trình độ nghiệp vụ, ý chí kiên cường, mưu trí, dũng cảm, sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Nguyễn Anh Tuấn, Phòng An ninh nội địa